Kayıtlar

2025 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Ali Rıza Paşa (Düztaban Ali Rıza Paşa)

Resim
Ali Rıza Paşa  ya da  Düztaban Ali Rıza Paşa (1860 yılında İstanbul'da doğdu - 31 Ekim 1932), Osmanlı Devleti 'nin son yıllarında  Harbiye Nazırı  ve  Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi  ve  2 Ekim 1919 - 3 Mart 1920  tarihlerinde  VI. Mehmed  saltanatında ve  İstanbul'un işgal  altında bulunduğu dönemde  Sadrazamlık  görevlerinde bulunmuş bir  devlet adamı, Osmanlı müşiri . 1860  yılında  İstanbul 'da doğdu.  Jandarma Binbaşısı Tahir Efendi 'nin oğludur.  1886  yılında  Mekteb-i Harbiye 'den mezun oldu.  1897 Osmanlı-Yunan Savaşı  sırasında  Askerî Harekât Dairesi Müdürlüğü  görevini yaptı.  1903  yılında  Manastır Valiliği  görevini yaparken  Manastır'daki Rus Konsolosunun öldürülmesi  konusunda sorumlu olduğu gerekçesiyle  Rusya 'nın ısrarı üzerine  Trablusgarp 'a sürüldü. 14 Ağustos 1908 'de  Harbiye Nazırı  ol...

Nakşidil Sultan (I. Abdülhamid'in eşi)

Resim
Nakşidil Sultan (I. Abdülhamid'in eşi)  Nakşidil Sultan (d. 1768 - ö. 28 Temmuz 1817 veya 22 Ağustos 1817 ), Osmanlı Padişahı II. Mahmud 'un annesi,  Valide Sultan  ve I.  Abdülhamid 'in eşiydi. Hayatı Nakş-î Dil Valide Sultan'ın öz oğlu ya da manevî evâtlığı Halife Sultan II. Mahmut, (Mahmud-ı sānī) محمود ثانى Han. Fransız asıllı  olduğu doğru değildir. Milliyeti ve saray öncesi hayatına dair kesin bir bilgi bulunmamakla beraber  Kafkas kökenli  olabileceği söylenmektedir. Nakşidil Valide Sultan 1783  yılında  I. Abdülhamid 'in eşi oldu.  Osmanlı kaynaklarında  padişah  II. Mahmud 'un öz annesi olarak bilinmekle birlikte, bazı batı kaynaklarında II. Mahmud'u evlat edinerek yetiştiren kadın olduğu öne sürülmüştür.  II. Mahmud 1808  yılında tahta çıktığında Nakşidil Valide Sultan oldu.  28 Temmuz 1817  tarihinde öldü. Cenazesi  İstanbul Fatih Camii  avlusundaki  Nakşidil Sultan Türbesi 'ne gömü...

Şeyh Edebali (Ahi Teşkilatı'nın Şeyhi)

Resim
Şeyh Edebali (Ahi Teşkilatı'nın Şeyhi) Şeyh Edebali (ö. 1326), Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında yaşamış bir Ahi şeyhi. Şeyh Edebali'nin Osman Gazi'ye olan nasihatı. Şeyh Edebali; Ahi Teşkilatı'nın şeyhi, Osman Gazi'nin kayınbabası ve hocasıdır. Ayrıca Râbi'a Bala Hâtun'un babasıdır ve Osmanlı Devleti'nin de fikir babasıdır, aynı zamanda İslam bilginidir. Türkmenistan'ın Merv şehrinde doğduğu tahmin edilmektedir. 1326'da Bilecik'te ölmüş ve dergâhının zikir odasına gömülmüştür. Hayatı Osman Gazi'nin kayınpederi olup 3 çocuğu vardır; Mahmud Paşa, Mehmed Paşa, Râbia Bala Hâtun. Osmanlı Beyliği kurulduktan sonra epey uzun bir süre Bilecik'te ikamet etmiştir. Yetiştirdiği müridi Dursun Fakih, Osmanlı Devleti'nin ilk kadısı olarak bilinmektedir. Şeyh Edebali aslen Karamanlıdır. İlk eğitimini Horasan erenlerinden biri olup Bektaşi pîr ve dedesi olan Şeyh Necmeddin ez-Zâhidî'den aldı. Daha sonra Şam'a giderek dönemin meş...

Valide Sultanlar Listesi

Valide Sultanlar Listesi Vâlide Hâtûn Adı : Nilüfer Hâtûn Oğlu olan Padişah : I. Murad Eşi olan Padişah Asıl :  I. Orhan Asıl Adı : Holofira Uyruğu : Rum Vâlide Hâtûnluk Süresi : 1362 - 1383 Vâlide Hâtûn Adı : Devlet Hâtûn Oğlu olan Padişah : I. Mehmed Eşi olan Padişah : I. Bayezid Asıl Adı : Devlet  Uyruğu : Türk - Kütahya, Germiyanoğulları Beyliği Vâlide Hâtûnluk Süresi : 1413 - 1414 Vâlide Hâtûn Adı : Emine Hâtûn Oğlu olan Padişah : II. Murad Eşi olan Padişah : I. Mehmed    Asıl Adı : Emine Uyruğu :Elbistan - Kahramanmaraş, Dulkadiroğulları Beyliği Vâlide Hâtûnluk Süresi : 1421-1449  Vâlide Hâtûn Adı : Hümâ Hâtûn Oğlu olan Padişah : II. Mehmed Eşi olan Padişah : II. Murad   Asıl Adı : Hatice Âlime Uyruğu : Devrekani - Kastamonu, Candaroğulları Beyliği  Vâlide Hâtûnluk Süresi : 1444-1446 Vâlide Hâtûn Adı : Sitti Mükrime Hatun Oğlu olan Padişah : II. Bayezid Eşi olan Padişah : II. Mehmed  Asıl Adı : Mû’kerim...

Ertuğrul Gazi Han

Resim
Ertuğrul Gazi Han  Rivayet odur ki Oğuz Han ’ın  Gün Han, Ay Han, Yıldız Han, Gök Han, Dağhan ve Deniz Han  adlı altı oğlu vardı. Bunlardan ilk üçü ( Bozok kolu ) orduda ve şölenlerde Han’ın sağ tarafında; Diğer üç oğlu ( Üçok ) ise sol tarafta otururlardı. Oğuz Han’ın bu 6 oğlundan her birinin 4 boyu olup, toplam 24 boydu.  Kayı boyu  da Bozokların  Günhan  koluna bağlı olan 24 Oğuz boyundan biriydi. Kuvvet ve kudret sahibi anlamına gelen Kayı boyunun ongunu ( kuş sembolü ) ise yırtıcı bir kuş olan şahindi.  Damgaları ise iki ok ve bir yaylı ok anlamına gelen  IYI  şeklindeydi. Kayılar Anadolu’ya geldiklerinde aslında küçük bir aşiretten ibaret olup, imtiyazlı bir hanedana mensup değildi.  Fakat tabiri caizse zamanın ruhunu iyi okuyarak ve fetih ruhunu da buna katarak koskoca bir imparatorluğun temellerini atmışlardı.  Halen Anadolu’nun pek çok yerinde Kayı isimli köy, dere ve mevki ismi bulunmaktadır.  Kayı boyu mensupla...

Osmanlı Beyliğinin Kuruluşu

Osmanlı Beyliğinin Kuruluşu   Anadolu Selçuklu Devleti  yıkılırken  Anadolu ’ya hüküm süren  beylikler  kendi kaderlerini tayin etmeye, bölgedeki varlıklarını sağlamlaştırmaya çalışıyordu.  Bu dönemde  Kayılar  henüz bir beylik kurabilecek kadar güçlenebilmiş değillerdi ve kendilerine yurt olarak verilen  Söğüt 'te komşuları olan  Bizans tekfurları  ile iyi ilişkiler kuran küçük bir oba olarak varlığını devam ettiriyorlardı.  Osmanlı Beyliğinin kurulması süreci  Ertuğrul Gazi ’nin vefatından sonra yerine geçen  Osman Bey  döneminde gerçekleşmiştir.  Kayılar, yeni yurtları olan Söğüt’e yerleştiklerinde bu bölge oldukça sakin ve  müreffeh  bir bölgeydi.  Bizans devleti İstanbul  dışında olan bölgeleri sınır valileriyle yönetmekteydi.  Söğüt İnegöl, Karacahisar  ve  Bilecik tekfurluklarının  ( Vali ) tam ortasında bulunan  Selçuklu Devleti  sınırını teşkil ediyo...

II. Abdulhamid'in Tahta çıkışı ve I. Meşrutiyet

Resim
II. Abdulhamid'in 1876-1881 yılları arasındaki padişahlığında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan tarihi olayları ele almaktadır. 34 - II. Abdülhamid (1876 – 1909) Sultan İkinci Abdülhamid, 21 Eylül 1842 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Abdülmecid, annesi Tir-i Müjgan Kadın Efendi’dir. Annesi Çerkezdir. Sultan İkinci Abdülhamid çok küçük yaşta iken annesini kaybettiği için öksüz büyüdü ve onu üvey annesi Piristu Kadın yetiştirdi. Çocukluğunda çok zayıf bir bünyeye sahip olan Sultan İkinci Abdülhamid sık sık hasta olurdu. Babasının padişahlığı sırasında bu durumu yüzünden özel ilgi gördü. Çok hoşgörülü bir ortamda büyüdü. Kültür derslerinin yanında musiki dersleri aldı ve piyano çalmayı öğrendi. Bekârlığı sırasında çok serbest bir hayat yaşayan Sultan İkinci Abdülhamid, evlendikten sonra tüm boş zamanını ailesiyle, çocuklarıyla geçirmeye başladı. Sultan İkinci Abdülhamid, yıkılmak üzere olan Osmanlı Devleti’ni uyguladığı politikalarla 33 yıl ayakta tutmayı başarmış bir p...

Emine Nazikeda Başkadınefendi (Vahdettin'in eşi ve Baş Kadınefendi

Resim
Emine Nazikeda Başkadınefendi Emine Nazikeda B) şkadınefendi (9 Ekim 1866; Tszabal, Abhazya - 4 Nisan 1941; Maadi, Kahire), Sultan Vahdettin'in eşi ve Baş Kadınefendi. Osmanlı Devleti'ndeki son Baş Kadınefendi'dir. Padişah kızları Prenses Sabiha Sultan ve Prenses Fatma Ulviye Sultan'ın annesidir. Yaşamı Abhazya'nın Tzebelda kasabasında doğdu. Abhaz Prensi Hasan Bey Marşania ile Prenses Fatma Horecan Aredba'nın kızıdır. Ailesi Osmanlı Devleti'ne, 93 Harbi'nde Abhazya'dan göç ederek yerleşti. Marşania Abdülkadir Bey'in kızkardeşidir. Ailesi tarafından 1876 yılında kız kardeşleri Daryal ve Naciye ile kuzenleri Amine, Rumeysa, Pakize, Fatma ve Kamile Hanımlar ve sütnineleri ile birlikte küçük yaşta iken Cemile Sultan'nın nedimelerinden olan halaları Suzidil Hanım'ın yanına gönderildi. Sarayda Emine Nazikeda adını alan genç kız, Cemile Sultan'nın veremli kızı Fatma Hanım Sultan'nın yoldaşı oldu. Fatma Sultan 1890 yılında öldü. Emine Na...

Kadınefendi (Padişahın 4 Adet Zevcesine ya da Eşine verilen ünvan)

Kadınefendi  (Osmanlıca: قادین), on yedinci yüzyılın başlarına doğru  Osmanlı İmparatorluğu 'nun padişahın dört adet zevcesine ya da eşine verilen ünvandı. Bu ünvan onyedinci yüzyılın sonunda resmi kullanıma girdi ve ondokuzuncu ve yirminci yüzyıllara kadar kullanıldı. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde  hakanın eşine verilen  katun  ya da  hatun  ünvanı  1703  yılında tahta çıkan  III. Ahmed 'den itibaren,  Farsça  kökenli  hasekinin  yerini almış ve Osmanlı Devleti'nin sonuna kadar kullanılmıştır. Dereceler ve unvanlar Kadınefendi, ünvanlı eşler ve padişah tarafından da bu şekilde tanınmıştı. Padişahların genellikle dört kadını vardı, ancak ömürleri boyunca daha fazlası da olabiliyordu, çünkü zaman zaman içlerinden biri ölür ya da  Eski Saray 'a çekilir ya da boşanırdı. Bunlar o konuma yükselme sırasına göre, başkadın ( kıdemli kadın, kıdemli eş ), İkinci Kadın ( İkinci eş ), Üçüncü Kadın ( Üçüncü eş ), Dördün...

Dilfirib Kadınefendi (V. Mehmed'in 5. eşi)

Dilfirib Kadınefendi (Osmanlı Türkçesi: دل فریب قادین, d. 1890, ö. 1952), Osmanlı İmparatorluğu Sultanı V. Mehmed'in beşinci eşidir. Dilfirib Kadınefendi 1890'da doğdu.  Sultan Mehmed'in beşinci eşiydi. 27 Nisan 1909'da Mehmed'in tahta çıkmasından sonra kendisine "Kıdemli İkbal" unvanı verildi. Daha sonra "Dördüncü Kadın" unvanını aldı. Padişahın ölümünden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda kalmıştır. 1924'te Osmanlı Hanedanı sürgüne gönderildiğinde Erenköy'deki villasına taşındı ve 1952'de burada öldü.

İnşirah Hanım(VI. Mehmed'in 2. eşi)

Resim
İnşirah Hanım (doğum adı Seniye Voçibe; 10 Temmuz 1887 - 10 Haziran 1930), Sultan VI. Mehmed'in ikinci eşidir. İnşirah Hanım, 10 Temmuz 1887 tarihinde İzmit, Maşukiye'de doğdu. Ubıh soylu Voçibe ailesindendir. Babası Aziz Bey Voçibe'dir.  Zeki Bey (1880'ler – 1930'lar) adında bir erkek kardeşi vardı. Akrabalarından biri tarafından saraya götürüldü. Burada Osmanlı saray geleneğine göre adı İnşirah olarak değiştirilmiştir. Daha sonra Sultan Abdülmecid'in eşi Şayeste Hanım'ın nedimesi oldu. Mehmed kırklı yaşlarındayken bir gün üvey annesi Şayeste Hanım'ı sarayında ziyaret eder. Burada o sırada on yedi yaşındaki İnşirah'ı gördü ve ona aşık oldu. Şayeste Hanım'a İnşirah ile evlenmek istediğini söyledi. Evlilik 8 Temmuz 1905'te Çengelköy Sarayı'nda gerçekleşti.

Şayeste Hanım (Abdülmecid'in 17. eşi)

Resim
Şayeste Hanım (d. 1836 - ö. 11 Şubat 1912) Osmanlı Padişahı Abdülmecid'in onyedinci eşi. İlk yılları Şayeste Hanım 1836 yılında Sohum, Abhazya'da doğdu. O Abhazlar prens ailesi Inalipa'nın bir üyesiydi. Babası Prens Tataş Bey İnalipa, annesi Sarey Hanım'dır. Üç kız kardeşi Prenses Fatma Mihrifelek Hanım, Prenses Hüsnidil Hanım, ve Prenses Faruhan Hanım vardı. Sultan'ın II. Abdülhamid ikinci eşi Bedrifelek Kadınefendi'ın teyzesiydi. Her iki ebeveyni de çocukken öldü. İstanbul'a getirilmiş, amcası kendisini ve kız kardeşi Fatma Mihrifelek Hanım'ı imparatorluk haremine emanet etmiştir. İsmi Osmanlı sarayının geleneğine göre Şayeste olarak değiştirildi.  Evlilik Şayeste, 1852'da Abdülmecid ile evlendi. Kendisine "Yedinci İkbal" unvanı verildi. Evlendikten bir yıl sonra 3 Şubat 1853'te ilk çocuğu olan ölü doğan oğlunu dünyaya getirdi. 1853'te "Altıncı İkbal" unvanına, 1854'te "Beşinci İkbai" unvanına, 1856'da ...

Harem (Osmanlı'da Harem)

Harem (Osmanlıca: حرم همايون; Harem-i Hümâyun), II. Mehmed döneminde kurumsallaşan ve Osmanlı padişahının annesi, kız kardeşi, cariyeleri ve bunların hizmetkârlarının yaşadığı saray alanı. Osmanlı hareminde ortalama olarak 400 kadın bulunduğu, bu sayının 1600'e kadar çıkabildiği ifade edilmektedir. Devlet içinde yer edinmeye başlayan haremin iki temel fonksiyonu vardır: Birincisi, padişahın aile yaşamını sürdürdüğü; padişah, şehzade ve devlet ileri gelenlerine cariye ve eş temin edilen yer olmasıdır. Fatih'le birlikte şehzadeler yabancı hanedanlar ile evlenmeyi bıraktıklarından bu çok önemli ve hanedanın devamı için vazgeçilmez bir fonksiyondur. İkincisi, bir okul olmasıdır. Enderun mezunu devşirme gençlerle sarayda eğitim almış cariyelerin evlendirilmesiyle eğitime dayanan bir aristokrasi kurulmuştur. Padişaha ve hanedana bağlı bir aristokrasi yaratılmasını sağlamak için cariyelerin eğitilmesini sağlayan kurumdur. Osmanlı'da harem, herkesin giremediği bir ortamdı. Sözcük o...

Mihrengiz Kadınefendi (V. Mehmed'in ikinci eşi)

Resim
Mihrengiz Kadınefendi (ö. 12 Aralık 1938), Osmanlı Sultanı V. Mehmed'in ikinci eşidir. Doğum adı Fatma olan Mihrengiz'in, padişahın üçüncü kahyası olarak görev yapan İbrahim Bey adında bir erkek kardeşi de vardı. Mihrengiz, Mehmed ile şehzade iken ikinci eşi olarak evlendi. Sultan II. Abdülhamid'in 1876'da tahta çıkmasından sonra Mehmed, veliaht oldu, ardından veliahtın Dolmabahçe Sarayı'ndaki dairelerine yerleştiler. 2 Mart 1886'da ilk çocuğu olan Şehzade Ömer Hilmi'yi dünyaya getirdi. 1887 veya 1888'de, daha sonra bebeklik döneminde ölecek olan ikinci çocuğu kızı Refia Sultan'ı dünyaya getirdi. 27 Nisan 1909'da Mehmed'in tahta çıkmasından sonra kendisine "İkinci Kadın" ünvanı verildi. 1877 yılında kurulan "Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti" bünyesinde 1912 yılında "Hilal-i Ahmer Kadın Merkezi" kurulmuştur. Mihrengiz Kadın da bu merkezin bir üyesiydi.

Behice Sultan (Abdülmecid ve Nesrin Hanım'nın kızı)

Behice Sultan (26 Ağustos 1848 - 21 Aralık 1876),  Osmanlı Sultanı Abdülmecid  ve  Nesrin Hanım 'nın kızı. Behice Sultan, 26 Ağustos 1848'de Eski Çırağan Sarayı'nda doğdu. Babası Sultan'dı Abdülmecid ve annesi Nesrin Hanımefendi,  kızı Manuçar Asemiani ve Mahra Hanım. Babasının yirmi birinci, on dördüncü kızı ve annesinin ikinci çocuğuydu. Kendisinden iki yaş büyük üç erkek kardeşi Şehzade Mehmed Ziyaeddin, ve kendisinden iki yaş küçük iki ikiz kardeşi Şehzade Mehmed Nizameddin ve Şehzade Mehmed Bahaeddin vardı. Nişan ve Evlilik Behice Sultan, Mehmed Nurullah Bey'in oğlu ve Sadrazam'ın torunu Halil Hamid Paşa Hamid Bey'e âşık olmuştu. Ve böylece 1875'te amcası Sultan Abdülaziz onu ona emretti. Hastalık Tüberküloz kurbanlarını on dokuzuncu yüzyılda başka yerlerde olduğu gibi sarayda aldı. Kendisi sıtma ile hasta olan bir Feleksu Kalfa'dan Behice'ye dokunaklı bir mektup var. Behice'nin evlenme zamanı yaklaşıyordu ve Feleksu kendi sarayına gidec...

Fatih Camii Olayı 1623

Fatih Camii Olayı,  1623 'te dönemin  Osmanlı  yönetimine tepki gösteren Müslüman din adamlarının Fatih Camii'nde toplanarak gerçekleştirdikleri başkaldırı sırasında olan olaylardır. Bu isyan dönemin  vezîriâzamı Mere Hüseyin Paşa 'nın verdiği emir ile bastırılmış, isyan edenlerden ele geçirilen kimseler öldürülerek lağım ve kuyulara atılmışlardır. Osmanlı vezîriâzamı Mere Hüseyin Paşa'nın seyyidlerden olduğu belirtilen bir kadıyı aşağılayıp dövdürmesi ulema ve tarikat şeyhlerinin harekete geçmesine yol açtı.  Haziran 1623 'te Fatih Camii'nde toplanan ulema, kafir ve kanının helal olduğunu söyledikleri Mere Hüseyin'in görevden alınmasını talep ettiler. Büyük bir yankı uyandıran ulema topluluğunun bu tepkisindeki gelişmeler Mere Hüseyin Paşa tarafından takip ediliyordu.  Ulemanın dağılması için heyet gönderilip uzlaşılmak istendiyse de bu hiçbir işe yaramadı. İsyan eden hocaları yatıştırmak isteyen elçi yanında bulunan bir hatt-ı hümâyunu okuduysa da bunun d...

Mere Hüseyin Paşa (Türkçe bilmeyen tek sadrazam)

Mere Hüseyin Paşa, II. Osman 'ın  yeniçeriler  tarafından tahttan indirilerek öldürüldüğü ve amcası  I. Mustafa 'nın ikinci kez tahta geçirildiği anarşi sırasında  13 Haziran 1622 - 8 Temmuz 1622  ve  5 Şubat 1623 - 30 Ağustos 1623  tarihleri arasında iki kez olmak üzere toplam yedi ay on sekiz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Arnavut  asıllıdır.  Osmanlı Devleti  tarihinde  Türkçe  bilmeyen tek sadrazam olduğu rivayet edilir. Lakabının da, kellesini istediği kişiler için söylediği ve Arnavutça " alınız " anlamına gelen " mere " sözcüğünden kaynaklandığı söylenir. Önce  Macaristan  serdarı olan  Satırcı Mehmed Paşa 'nın yanına  ahçıbaşı  olarak girmiştir. Satırcı Mehmet Paşa'nın desteği ile  kapıkulu süvarisi  olarak yazılmıştır.  Ama yetenekli görülüp önce " divan-ı hümayun çavuşu ", sonra " koyun emini ", " çavuşbaşı ", " kapıcıbaşı ", " imrahorluk " görevlerine getir...